سوالات دینی و شرعی

در این صفحه مطالب و بحث های شرعی مطرح می گردد، شما نیز می توانید سوالات و نظرات خود را از طریق ایمیل در بخش ارتباط با ما در میان بگذارید.

             

---

بلند گذاشتن ناخن دست
سؤال: بلند گذاشتن بیش از حد ناخن های دست که علاوه بر منافات داشتن با اصول بهداشتی نوعی تقلید از بیگانگان محسوب می گردد چه صورت دارد؟

حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:

بعنوان تقلید از بیگانگان و تشبه به آنها جایز نیست.

حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:

بر مؤمنین شایسته نیست که از فرهنگ بیگانگان تقلید کرده یا اصول بهداشتی را نادیده بگیرند. اگر تشبه به کفار باشد اشکال دارد.

حضرت آیه الله بهجت:

خوب نیست.

حضرت آیه الله تبریزی:

بلند گذاشتن ناخن برای مردان مکروه است و اگر زیر ناخن مقداری چرک جمع شود که مانع وصول آب شود برای وضو و غسل اشکال دارد.

زیباسازی صورت و بدن
سؤال: زیباسازی صورت و بدن مانند بینی و لب بوسیله جراحی که نوعی تصرف در خلقت الهی است چه صورت دارد؟

حضرت آیه الله خامنه ای:

فی نفسه اشکال ندارد.

حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:

مانعی ندارد اگرچه احتیاط در ترک است.

حضرت آیه الله مکارم شیرازی:

اشکال ندارد و این گونه تصرفات شرعاً مجاز است.

حضرت آیه الله بهجت:

احتیاط واجب در ترک آن است.

حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:

اگر غرض عقلایی در بین باشد اشکال ندارد.

حضرت آیه الله سیستانی:

اشکال ندارد.

حضرت آیه الله تبریزی:

اگر این کار با استفاده از اجزاء بدن خود بوده باشد یا عمل جراحی در باطن انجام گیرد بطوری که پوست بدن خود آن را بپوشاند مانعی ندارد در غیر اینصورت جایز نیست.

تقلب در امتحان
سؤال: اگر دانش آموز یا دانشجویی در امتحانات با تقلب نمره قبولی کسب کند و به مرحله بالاتر برود و از مزایای آن استفاده کند، حکم استفاده از این مزایا چیست؟

حضرت آیه الله خامنه ای:

تقلب حرام است ولی اگر تخصص و مهارت لازم را برای کاری که برای آن استخدام شده دارد و مقررات استخدام رعایت شده، استخدام و دریافت حقوق اشکال ندارد.

حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:

مشکل است، شرعاً نمی تواند از این مزایا استفاده کند. (جامع المسائل)

حضرت آیه الله بهجت:

باید جبران کند آن درس را.

حضرت آیه الله تبریزی:

تقلب دروغ عملی است و جایز نیست و اگر کسی این کار را کرد و متصدی کاری شد که خبرویت نمی خواهد و مانند دیگران کار کرد مانعی ندارد و در صورتی که آن کار خبرویت می خواهد و شخص مذکور خبرویت آن را ندارد، تصدی آن جایز نیست.

حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:

تقلب در هر امری جایز نیست.

حضرت آیه الله مکارم شیرازی:

در صورتیکه در یکی دو ماده درسی تقلب کرده باشد هرچند کار خلاف کرده ولی مدرک گرفته شده و ادامه تحصیل و استخدام با آن مدرک اشکال ندارد.

حضرت آیه الله سیستانی:

استفاده ی او اشکال ندارد گرچه عمل او جایز نیست.

بهترین توصیه به جوانان
سؤال: در حال حاضر جوانان و نوجوانان در معرض هجوم وحشیانه فرهنگی غرب قرار دارند، خواهشمندم توصیه ای را برای جوانان عزیز مرقوم فرمایید.[4]

حضرت آیه الله خامنه ای:

ترس از خدا و ترک معصیت نه تنها آخرت انسان را اصلاح می کند، بلکه برای دنیای انسان هم مفید است و در مشکلات خداوند برای شخص باتقوا راه حل مشکل را باز می کند. موفق باشید و باشیم ان شاء ا... تعالی.

حضرت آیه الله بهجت:

باید زیربنای اعتقادات و عملیات را استحکام ببخشند و در چنین وقت هیچ فرهنگی در آنها اثر ندارد و با توکل به خدا درس بخوانند و عمل نمایند.

حضرت آیه الله مکارم شیرازی:

جوانان و نوجوانان عزیز باید هرچه بیشتر پایه های ایمان خود را تقویت کنند و از عوامل و زمینه های تحریکات جنسی اجتناب ورزند، تا در مقابله با فرهنگ فاسد غرب موفق باشند.

حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:

به جوانان عزیز توصیه می نمایم که قدردان نعمت جوانی باشند، بهترین و لذیذترین عبادتها در ایام جوانی است. هرچه بیشتر خود را با قرآن کریم و ادعیه معتبره مأنوس سازند و از تهذیب نفس هیچگاه غافل نباشند و در کنار علم و دانش آن هم عبادتی است بزرگ، زندگی خود را معطر به خلوص و تقوی و یاد خدا بنمایند.

حضرت آیه الله سیستانی:

شیاطین در هر زمان به نحوی انسان را فریب می دهد، خداوند به انسان اخطار فرموده که شیطان دشمن دیرینه توست از القائات شیاطین جن و انس برحذر باش! امروزه همراه با پیشرفت علم و صنعت وسایل فریب شیطان بیشتر و سریعتر و مؤثرتر شده است و انسان در برابر او سلاحی ندارد جز ایمان به خدا و تقوا و پیروی از انسانهای منزّه از گناهان که خداوند آنها را امام و الگو قرار داده است.

حضرت آیه الله تبریزی:

زندگی مخصـوصاً دوران جوانی سرمایه زودگذری است که باید آن را غنیمت شمرد و استعـدادها را در جهتی کـه آینده اش را از نظر معاش و معاد تضمین می کند بکار گرفت، آمادگی برای تحصیل علم یا یادگیری صنعت در همه زمانها نیست. در دوران جوانی است که شخص باید از فرصتها استفاده کند و با تحصیل علم یا یادگیری صنعت خود را مجهّز و آماده کند و با آشنایی با معارف حقه و احکام شرعی و عمل به وظایف شرعی راه سعادت را طی کند و با پاکدامنی و تهذیب نفس که در نتیجه ی عمل به وظیفه برای او پیش آمده، آینده ی سعادت بخش خود را فراهم نماید و برای آخرت خود که منزل همیشگی و مقصد نهایی می باشد توشه مناسب تهیه نماید تا در آن زندگی به حسرت و تأسف نیفتد.

برای دفع بلاها چه باید کرد؟

سؤال: متأسفانه هر از چند گاهی جامعه دچار بلاهای نگران کننده مانند سیل، زلزله، خشکسالی و بیماری ها و مرگهای ناگهانی می گردد. برای دفع بلاها چه باید کرد؟

حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:

برخی از این بلاها نتیجه گناهان مردم است که برای رفع آن باید از گناهان اجتناب کرد و برخی نیز وسیله آزمایش الهی است که باید در مقابل این آزمایشات از خداوند طلب توفیق نمود.

حضرت آیه الله بهجت:

باید مردم از فساد دست بردارند و بر گذشته هم توبه کنند.

حضرت آیه الله تبریزی:

پیش آمـد بلاهای عمومی به خاطر این است که اشخاص به دین و احکام اسلام عمل نمی کنند و نسبت به حـلال و حرام شریعت بی تفاوت می شوند و کسانی که باید امر به معروف و نهی از منکـر کنند و جلو مفاسد را بگیرند وظیفه خود را انجام نمی دهند بلاهای مذکور پیش می آید و افـراد صالح و غیر صالح مبتلا می شوند و اما بلاهای شخصی که گاهاً مؤمن مبتلا می شوند ممکن است برای امتحان و ترفیع درجه مؤمن باشد و یا برای تنبیه به گناهی که انجام داده است تا برگردد و راه صلاح پیش گیرد و این عنایت الهی است.

در صورت عمل کردن به واجبات شرعی مثل نماز و خمس و زکات و توسل به ائمه (ع) و زیارت آنان و دعا کردن با شرایط که مانع قضای الهی است ممکن است خداوند متعال مردم را مورد رحمت خود قرار بدهد و از آنان رفع بلا کند.

حضرت آیه الله مکارم شیرازی:

لازم است همه از گناهان خود استغفار کنند و به درگاه الهی روی آورند تا مستحق رحمت الهی شوند.

حضرت آیه الله سیستانی:

صدقه برای رفع بلا مفید است ولی جلوگیری از ضایعات راههای مخصوص دارد که باید مسئولین متعهد شوند.

بهترین عمل برای انتظار فرج 
سؤال: به نظر حضرتعالی بهترین عمل جهت تعجیل در فرج امام زمان (عج) چیست؟

حضرت آیه الله خامنه ای:

عمل بـه دستـورات اسلام و دعـوت دیگـران بـه آن و دعا برای تعجیل در فرج آن حضرت.

حضرت آیه الله تبریزی:

اتیان به واجبات و ترک محرمات و دعا برای فرج آن حضرت نمودن.

حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:

یکی از دستورات دعا جهت تعجیل فرج آن بزرگوار است.

حضرت آیه الله مکارم شیرازی:

اصلاح خود و خانواده و جامعه بهترین کار برای تعجیل در فرج است.

امر به معروف و نهی از منکر
سؤال: آیا امر به معروف و نهی از منکر وظیفه حکومت است یا آحاد مردم؟ و توصیه ی حضرتعالی در این زمینه چیست؟

حضرت آیه الله تبریزی:

امر به معروف و نهی از منکر بر هر مکلفی که واجد الشرایط امر به معروف و نهی از منکر باشد واجب کفایی است.

حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:

امر به معروف و نهی از منکر بر آحاد مردم در صورت اجتماع شرایط آن، واجب است ولی باید مراتب آن رعایت شود. مثلاً در موردی که اگر با لحن ملایم امر و نهی شود مؤثر باشد برخورد با خشونت جایز نیست و اگر برخورد با خشونت مؤثر باشد زدن جایز نیست و باید توجه داشت و در بعضی مراتب آن مانند مجروح نمودن محتاج به اجازه مجتهد است در این مورد به رساله ی راه اصلاح یا امر به معروف و نهی از منکر نوشته ی حقیر مراجعه نمایید.

حضرت آیه الله بهجت:

با مراعات شرایط آن بر همه واجب است.

حضرت آیه الله سیستانی:

وظیفه همه مسلمانان است که در موارد تحقق شرایط باید به آن بپردازند و در روایت است که ترک آن مستوجب تسلط ظالمان بر جامعه است.

حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:

امر به معروف و نهی از منکر زبانی بر عهده همه مردم است اما اگر مستلزم عمل و برخورد فیزیکی باشد باید طبق نظر مسئولین ذیربط باشد.

حضرت آیه الله مکارم شیرازی:

امر به معروف و نهی از منکر سه مرحله دارد: اول و دوم مرحله ی قلب و زبان است؛ یعنی متنفّر بودن از گناه و علاقه مند بودن به اطاعت و افراد خطاکار را با زبان به ترک خطایشان دعوت نمودن. این دو مرحله وظیفه ی همه ی آحاد مردم است که از طریق صحیح به نصیحت افراد خطاکار بپردازند. مرحله ی سوم جنبه های عملی است مانند برچیدن مراکز فساد و دستگیر کردن افراد تبهکار و مانند آن. اینها وظیفه ی حکومت است نه آحاد مردم.

احضار ارواح از نظر شرعی
سؤال: احضار ارواح از نظر شرعی چه صورت دارد؟

حضرت آیه الله خامنه ای:

احضار روح اگر برای غرض عقلایی بوده و همراه با امر حرام یا مستلزم آن نباشد اشکال ندارد.

حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:

جایز نیست.

حضرت آیه الله مکارم شیرازی:

احضار ارواح جایز نیست.

حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:

اگر منجر به سحر و جادو یا اذیت و آزار ارواح مؤمنین شود حرام است.

حضرت آیه الله سیستانی:

اگر موجب ضرر به کسی باشد که ضرر رساندن به آن حرام است، جایز نیست.

حضرت آیه الله بهجت:

اگر ایذاء روح مؤمن نباشد مثل اینکه به اختیار حاضر شود نه به اجبار و الزام و باعث ضرری هم نباشد مانعی ندارد.

حضرت آیه الله تبریزی:

احضار ارواح مؤمنین اشکال شرعی دارد و در هر حال جوابی که از شخص احضار شده می گیرند حجیت و اعتبار ندارد مگر اینکه با قرینه قطعیه همراه باشد.

لطیفه گویی از نظر شرع
سؤال: گفتن لطیفه های رایج در کشور که حالت تمسخر قشر، قوم یا مناطقی از مردم کشور را دربر می گیرد چه حکمی دارد؟ شنیدن آن چه صورت دارد؟

حضرت آیه الله خامنه ای:

اگر استهزاء آنان محسوب شود جایز نیست. (مجموعه استفتائات)

حضرت آیه الله مکارم شیرازی:

اگر واقعاً تمسخر قومی به طور عام بوده باشد اشکال دارد.

حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:

بهتر آن است که از این نوع مزاح ها اجتناب شود. (جامع المسائل 1/639)

حضرت آیه الله تبریزی:

مسخره کردن و اذلال مؤمن جایز نیست و اگر اینطور نباشد و متضمن کذب هم نباشد مانعی ندارد.

حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:

اگر مشهور و معروف است به قصد لطیفه گویی باشد و توهین صدق نکند اشکال ندارد مع ذلک ترک آن اولی است.

حضرت آیه الله بهجت:

اولی تنزّه است.

حضرت آیه الله سیستانی:

اگر مستلزم هتک و توهین مؤمنین باشد، جایز نیست.

فحش دادن
سؤال: فحاشی و ناسزاگویی نسبت به یکدیگر چه صورت دارد؟

حضرت آیه الله خامنه ای:

فحاشی جایز نیست.

حضرت آیه الله تبریزی:

فحاشی و سباب مؤمن حرام است.

حضرت آیه الله مکارم شیرازی:

سخنان رکیک و فحاشی شایسته ی انسان مؤمن نیست و در بسیاری از موارد مصداق محرّمات است.

حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:

اخلاق اسلامی باید در تمامی موارد رعایت شود.

حضرت آیه الله سیستانی:

فحاشی و ناسزاگویی اگر به مؤمن باشد، جایز نیست.

سگ بازی
سؤال: سگ بازی و آوردن آن به خانه ها و ماشین ها و خیابان ها که نوعی تقلید از بیگانگان است چه صورت دارد؟

حضرت آیه الله مکارم شیرازی:

ترویج این گونه فرهنگ غلط بیگانگان، جایز نیست.

حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:

جایز نیست.

حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:

مناسب نیست.

حضرت آیه الله تبریزی:

سگ نجس العین است و رطوبت دهان او نجس می باشد و به هر جا سرایت کند نجس می کند. مسلمان باید از نجس اجتناب کند.

فال گیری
سؤال: زنان یا مردانی در کنار خیابان ها و پیاده روها نشسته و برای مردم فال می گیرند و از گذشته و آینده خبر می دهند، آیا کار آنها مشروعیت دارد؟ و پول دادن به آنها جایز است؟

حضرت آیه الله خامنه ای:

کهانت حرام است.

حضرت آیه الله مکارم شیرازی:

کار آنها اشکال دارد و نباید پولی به آنها داد.

حضرت آیه الله بهجت:

مشروعیت ندارد.

حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:

عمل مذکور جایز نیست و پول دادن در مقابل آن تضییع مال و گرفتن پول هم اکل مال به باطل و حرام است.

حضرت آیه الله تبریزی: فال اعتبار ندارد و اگر مشتمل بر کذب باشد حرام است و نمی شود به عنوان اجرت به آنها پول داد